De ondertitel van zijn nieuwe boek over de ontwikkeling van overheid en politiek is 'In het oog van de orkaan'. Roel in 't Veld, bestuurskundige, hoogleraar, adviseur, voormalig topambtenaar en ook nog heel even staatssecretaris, beschrijft in gesprek met Jaap Jansen en PG Kroeger de ingrijpende effecten van de ontwikkeling dat partijen van ideologische en inhoudelijke 'programmeurs' zijn veranderd in politieke marketeers.

In 't Veld analyseert hoe door een combinatie van perfectionisme en wantrouwen de overheid burgers is gaan overbelasten. En de burgers die van dit systeem het meest afhankelijk zijn, kunnen er het slechtst mee omgaan. Dit zie je heel schril in de kindertoeslagaffaire, maar het speelt al veel langer en op veel terreinen.

Met een reeks concrete ervaringen uit zijn eigen werk schetst Roel in 't Veld hoe verregaand de gevolgen zijn en hoe dit fundamenteel aangepakt kan worden. Nadrukkelijk moet juist de wetgever zélf - Kamer en bewindslieden - hierbij heel anders te werk durven gaan. Dat raakt veel terreinen, van het organiseren van schuldhulpverlening, het slimmer benutten van kennis voor beleid tot kabinetsformaties.

Daarbij is verfijnde aandacht voor hoe ministers omgaan met hun taak, hun ambtenaren en het vormen van beleid essentieel. Met een keur aan voorbeelden en verhalen laat In 't Veld zien dat die verhouding altijd spannend is en alleen goed werkt als er sprake is van een heel eigen soort intimiteit en vertrouwen.

Zijn vriendschap met Pim Fortuyn brengt In 't Veld twintig jaar na diens aantreden als politicus tot interessante observaties en anekdotes. Grote eenzaamheid maakte hem tragisch, zijn kwaliteiten werden door ruzies en gedoe overschaduwd. Toch ziet In ’t Veld een belangrijke erfenis van Fortuyn: niemand die nog denkt dat Nederland wel ongeveer 'af' is.

***

Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door donaties van luisteraars via de site Vriend van de Show. Sponsoring of adverteren is ook mogelijk. Stuur een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en we nemen contact met u op!

***

Verder lezen

Roel in ’t Veld – Kennisdemocratie. In het oog van de orkaan (Boombestuurskunde, 2021)

***

Verder kijken

Roel in ’t Veld en Pim Fortuyn in tv-programma Het Zwarte Schaap (VARA, 2001-02-02)

***

Verder luisteren

222 - Na de kindertoeslagaffaire. Hoe Nederland rechtsstaat en democratie kan verbeteren. Gesprek met Richard Barrett van de Venetië Commissie

212 - Het CDA zoekt zichzelf, Richard van Zwol en Pieter Jan Dijkman wijzen de weg

210 - Kabinetsformatie 2021: Herman Tjeenk Willink over het verval van de democratische rechtsorde

200 - De Heerser: Machiavelli's lessen zijn nog altijd actueel

162 - Pieter Omtzigt over macht en tegenmacht

147 – De kindertoeslagaffaire: het ging al mis bij de wetgeving

120 - Roel Bekker: Waarom bij de overheid dingen zo vaak fout gaan

68 – De kindertoeslagaffaire: hoe de Belastingdienst willens en wetens duizenden ouders dupeerde – met Pieter Klein en Jan Klijnnijenhuis

***

Tijdlijn

00:00:00 – Deel 1

01:12:19 – Deel 2

01:25:49 – Deel 3 (over Pim Fortuyn)

01:43:28 – Einde 

See omnystudio.com/listener for privacy information.